Schone schijn

Soms lijken dingen mooier dan ze zijn. Een getrouwde vrouw op leeftijd, meestal met kinderen, die hard werkt (meestal in een restaurant, op de markt of in het huishouden) om een bijdrage te leveren aan de economie en maatschappij, en die met de respectvolle term ‘Ajumma’ aangesproken wordt.
Even zoeken op Wikipedia en je vindt deze beschrijving. Dit schept het beeld van een lieve, zorgzame, hard werkende vrouw van middelbare leeftijd. Dit zouden vrouwen zijn die je graag om je heen hebt. Schijn bedriegt...

Ajumma’s, ze zijn met veel en ze zijn overal. Je herkent ze meteen. Ze klieken vaak in groepjes. Hun kleding is heel typisch en herkenbaar. Ik kan het niet beter zeggen dan een andere beschrijving op Wikipedia: wearing baggy pants, mismatched clothing and little makeup, having unfashionably short hair in an ‘ajumma perm’ and wearing rubber shoes. Ajumma’s mixen rustig allerlei felle kleuren door elkaar en ook de dessins hoeven niet bij elkaar te passen. Kortom, ajumma’s zien er niet heel verzorgd uit. En in de zomer dragen ze enorm grote zonnekleppen.

Onmiskenbaar ajumma-gedrag bestaat uit duwen, trekken, voordringen, opdringerigheid en hard praten. Even weer Wikipedia er op los laten: agressieve mensen die zich door een menigte heen duwen om maar een zitplaats in de bus of metro te vinden. Hoe vaak ik al niet opzij geduwd ben bij het binnen gaan van de metro. Sta je op het perron netjes in de rij te wachten, komen de ajumma’s er aan. Ze gaan al niet netjes in de rij staan maar al half naast je, heel dicht bij je, om maar zo snel mogelijk bij de deur te kunnen komen. En als de metro er is en de deuren open gaan wordt je bijna letterlijk onder de voet gelopen. Soms lukt het me om eerder bij een vrij plekje te zijn. Ik weet het, het is niet netjes, maar ik word er een beetje opstandig van.

Ajumma’s zijn wel echt hard werkende vrouwen. In weer en wind, hitte of kou, brandende zon of regen, de ajumma’s zitten op de markt of bemannen staatstalletjes. Wat ze ook veel doen is yoghurtjes verkopen uit gele koel-karretjes, die ze door de straten rijden. Een andere onmiskenbare ajumma-baan is flyers uitdelen. Op straat of bij de metro, in groepjes van 2 of 3 staan ze flyers uit te delen. Flyers voor restaurants, koop of huur van appartementen of sportscholen, kan van alles zijn. Het uitdelen gaat wel op z’n ajumma’s: heel opdringerig krijg je de flyer in je handen geduwd. Wat werken betreft heb ik wel respect voor ze. Ajumma’s zijn toch vrouwen op leeftijd die zwaar of ondankbaar werk doen.

Respect moet je verdienen, maar dat doen ajumma’s niet altijd. Een tijdje geleden was ik met 20 peuters en kleuters op schoolreisje naar een boerderij. Heel erg leuk, de kinderen mochten aardappels uit de grond zoeken, bij de koeien kijken, door het rijstveld lopen en een rondje meerijden op de aanhanger acther de tractor. Voordat we weer in de bus naar school stapten moest er natuurlijk een plasronde ingelast worden. Dus wij met 20 kleine kinderen naar de wc’s. Er waren 4 wc’s, het ging prima. Totdat er een grote groep (stuk of 60) ajumma’s aan kwam. En ja hoor, het dringen begon. Of er nou kinderen van 3 en 4 jaar staan te wachten, het maakt niet uit, de ajumma’s dringen voor. Boze blikken van mij en mijn collega’s werkten niet. We moesten voor de wc’s gaan staan om onze kinderen eerst te laten gaan. Zelfs toen onze onderwijsassistenten de ajumma’s in het Koreaans aanspraken om even te wachten hielp het niet. Het dieptepunt kwam toen een van de ajumma’s een wc-hokje in ging waar een van onze kinderen zat te plassen. Het meisje zat nog op de wc, toen de ajumma haar er vanaf wilde halen en haar broek begon op te hijsen! Toen zijn wij toch echt wel heel boos geworden en uit onze slof geschoten. Respect voor oudere mensen ja, maar dit...

Ajumma’s, ze hebben vast geen makkelijk leven. Ze moeten hard werken om de eindjes aan elkaar te knopen. Het woord ajumma is een respectvol Koreaans woord voor een getrouwd vrouw van middelbare leeftijd. Respect zit niet alleen in een woord. Schijn bedriegt soms...